kalemtraş

[Bi50likdaha]

Bu adlandırma nasıl yapılmış böyle? Çok ilginç değil mi?

[Türkeröz]

Bence ilginç değil. Kalem ile traş sözleri ile birleşik söz oluşturulmuş kanımca.

[M.calli]

iki sözcük içinde farsça demiş nişanyan

traş için açacak diyebiliriz ama kalem nedir?

[Bi50likdaha]

Bence ilginç değil. Kalem ile traş sözleri ile birleşik söz oluşturulmuş kanımca.

Böyle birleşik söz oluşturulmuyor ki Türkçede.

[bensay]

Biz küçüklüğümüzde köyde, önce "sivretgeç" derdik, kalemtraşı sonradan öğrendik. Eş kökten "sivrilteç" de denebilir. Öte yandan kalemtraş benzeri bir sözcük isteniyorsa yazaç kalem açar, olmadı "uçaçar" da denebilir. Bu arada yazaçarı okurken kalemaçar olsa çok iyi olacakmış gibi bir duyumsama geçtimi içinizden bilmem?

[Oktay D.]

Biz küçüklüğümüzde köyde, önce "sivretgeç" derdik, kalemtraşı sonradan öğrendik. Eş kökten "sivrilteç" de denebilir. Öte yandan kalemtraş benzeri bir sözcük isteniyorsa yazaç kalem açar, olmadı "uçaçar" da denebilir. Bu arada yazaçarı okurken kalemaçar olsa çok iyi olacakmış gibi bir duyumsama geçtimi içinizden bilmem?

Biz de kalemaçar veya eylem için uç açmak dérdik, kalemtraş diye de öğretmen düzeltirdi, iyi mi!

[Bi50likdaha]

Biz de kalemaçar veya eylem için uç açmak dérdik, kalemtraş diye de öğretmen düzeltirdi, iyi mi!

Evet 
Bu tamlamayı kimler yapmış nasıl yapılmış onu soruyorum.
Şimdi böyle tamlama yapamıyoruz yanılmıyorum değil mi?
Yoksa sakaltraş yada bıyıktraş diye ürünlerimiz olabilirdi.

[Oktay D.]

Evet 
Bu tamlamayı kimler yapmış nasıl yapılmış onu soruyorum.
Şimdi böyle tamlama yapamıyoruz yanılmıyorum değil mi?
Yoksa sakaltraş yada bıyıktraş diye ürünlerimiz olabilirdi.

Yapıyorduk diyelim.


Kadıköy, ilbéy "vali", ... bunu bir başlıkta tartışmıştık, anımsarsın. x y türü tamlamalar.

[Bi50likdaha]

Yapıyorduk diyelim.


Kadıköy, ilbéy "vali", ... bunu bir başlıkta tartışmıştık, anımsarsın. x y türü tamlamalar.

Konuşmamızı anımsıyorum ancak sözcüğün kayıt tarihi biraz yeni sanki "kalemtraş "kalem açma çakısı" [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco, 1533]"
Yada verdiğin kadıköy örneğinin adlanış zamanını da düşünürsek 16.yy\'da xy türü tamlamaların son kullanılış tarihi olmuş.

[Oktay D.]

Konuşmamızı anımsıyorum ancak sözcüğün kayıt tarihi biraz yeni sanki \"kalemtraş \"kalem açma çakısı\" [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco, 1533]\"
Yada verdiğin kadıköy örneğinin adlanış zamanını da düşünürsek 16.yy\\'da xy türü tamlamaların son kullanılış tarihi olmuş.

Buna yeñi démek doğru olmaz sanırım 1533 diyor. Oğuzcada bu tamlama türü azraklaşsa da diğer Türkçelerde işlektir.

[Türkeröz]

Böyle birleşik söz oluşturulmuyor ki Türkçede.

Böyle derken? Ad + ad olarak mı diyorsun? Öyleyse oluşturuluyor. Daha doğrusu farketmiyor bile.

[iiilker99]

Kırma bir sözcük. Türkçe'de de sözcükler birleşerek sözcük türeyebilir, ancak tek bir kökten yapmak varken bu yapılmamalı.

Kalem (Arapça) + tıraş (Farsça) = Kalemtıraş (Arapça-Farsça)

Örneğin Türkçe'de bu sözcük için "sivrilteç" gibi tek bir kökten sözcük türetilebiliyorsa "yazaçaçar" benzeri sözcükler türetirsek savurganlık olur diye düşünüyorum.

Bu arada arkadaşlar, bu sözcük ne zaman dilimize girmiş? Yoksa "kalem" ile "tıraş" sözcükleri dilimizdeyken biz mi türetmişiz? Bilen var mı?

[Oktay D.]

Kırma bir sözcük. Türkçe'de de sözcükler birleşerek sözcük türeyebilir, ancak tek bir kökten yapmak varken bu yapılmamalı.

Kalem (Arapça) + tıraş (Farsça) = Kalemtıraş (Arapça-Farsça)

Örneğin Türkçe'de bu sözcük için "sivrilteç" gibi tek bir kökten sözcük türetilebiliyorsa "yazaçaçar" benzeri sözcükler türetirsek savurganlık olur diye düşünüyorum.

Bu arada arkadaşlar, bu sözcük ne zaman dilimize girmiş? Yoksa "kalem" ile "tıraş" sözcükleri dilimizdeyken biz mi türetmişiz? Bilen var mı?

Doğru. Bir sözcükle türetim yapılabiliyorsa yapılsın. Ancak şu da var: añlamadığım/çağrışımsız bir sözcüktense añladığım iki sözcüğü yéğlerim. Dahası, o deñli yazacak ve okuyacak zamanımız yok mu?

[Bi50likdaha]

Heykeltıraş bir örnek.

[Temirbek]

İlkokuldayken kalemiñ "ucunu açmak" derdik, hatta uçlu kalemler de vardır. Kısaca uç açar ya da uç yontar denebilir. Farsça terâş "yontmak 2. kazımak" demek. Heykeltraş için de kısaca yontucu denebilir, hem yont- fiilinden > yontucu "yontma işini yapan", hem de yontu "heykel"den hareket edersek > yontucu "heykelci" olur