Neye göre Ortak Türkçe?

[toorku]

güzel öneriler ve teşhisler ben bu konuyu ve bir kaç bakış açısını bürkmek istiyorum bu noktalarım buradaki genel açılara biraz ters düşebilir

- ingilizcenin dünya dili olmasını aslında insanlık için bir yön ve bir noktada nimet diyeyim tabii emperyalizm ve siyasi yayılmacılıkların farkında olarak ancak ingilizce hem teknolojinin hem de bilimin ilerlemesine yardımcı olmaktadır dolayısıyla ingilizce aslında bizim için çok güzel bir örnek ortak bil dilin neler başarabileceği konusunda

- ingilizce yerine çince dünya dili olsa durum daha mı iyi daha mı kötü olurdu buna da kafa yorarak ortak türkçeciliğimize dönük bazı çıkarsamalar yapabiliriz örneğin ingiltere ve amerika ne kadar büyük kültür ve insanlık kıyımlarından sorumlu olsalarda en azından insan haklarının geçerliğini (uymasalar da) öne çıkarıyorlar (ki bu tavır bile ingilizcenin yayılmasına katkıda bulunuyor) diğer taraftan çinin uymamayı bırakın hiç böyle bir kaygısı yok diyeceğim şu ortak dil üstüne düşünürken ortak dilin getireceği iletişimin olumlu yönde toplumlarımız için nasıl bir gelişim sağlayacağı anlatılabilir ancak şu da varki şu an itibariyle ortak türkçeye olası dahil olacak ülkeler neredeyse diktatörlük yarı diktatörlük aile ve klan ilişkileriyle yönetiliyor dolayısıyla ortak dilin getireceği yeni kavramlardan korkuyor olmaları da bir takım şeylere köstek olunmasının açıklaması olabilir sonuçta hasbel kader bir demokrasi mücadelesi türkiyede diğer türk illerinden daha oturmuş durumda dolayısıyla bu eğilim bu dil ortak kullanılacaksa ona da yansıyacaktır


-her ne kadar ingilizcenin arkasında çok ciddi ekonomik siyasi kültürcü güç olsa da ingilizcenin yayılmasının en önemli nedeni bence göreceli olarak kolay olması (telaffuzu dışarda tutarsak) ve öğrenme kaynaklarının bolluğudur elbette ingiliz yayılmacılığı çok başarılı bir beyaz ingiliz hegemonyası kurmuştur dünyanın dört tarafında ama fransanın belki daha fazla sömürgesi vardı fransa da her iki dünya şavaşında kazanan taraftaydı

- dil olayı her nekadar siyasi değil desek de dense de ortak dil sorununu bölgenin ve dünya siyaset küresinin gerçeklerini dışarda tutarak uygulayamayız ortak türkçe demek birilerinin ayağına basmak birilerinin tavuğuna kış demek olacaktır örneğin türkçenin ortaklaşması rusyanın ingilterenin çinin ve abdnin orta asya ve kısmen ortadoğu(ırak ve suriye türkmenlerini de katarsak) siyasetine çomak sokmak olabilir zaten oluyor da bu yüzden bu iş çok yavaş ilerliyor yani bu işleri de şimdiden tartmalı akıllıca ortak dil siyasetini tüm bu dış güçlere rağmen nasıl başarabileceğimizi düşünmeliyiz bu ülkelerin türkiyede dahil diğer türk devletlerinde ciddi denetim yönetim ve yönlendirme güçleri var

- ortak dil olayında standardlaşma olacak elbet ama ben açıkcası amaçlardan birinin sözcük bollaştırması olması gerektiğini de düşünüyorum aynı sözcüğün birden fazla söylenişi bence göründüğü kadar karmaşa yaratmayacaktır

- istanbul türkçesiyle konuşan biri olarak istanbul türkçesinin yaygın ortak türkçe olması taraftarı değilim daha doğrusu gönlüm ordan yana değil şundandır biraz o bildik anadolu oğuz dokusunu yitirmiş olmasından doğal olarak bir yandan da türkçeyi daha da ileri götürmüştür ancak şu da bir gerçek ki türk ağızları dilleri arasında belki bilimi ve soyut düşünceyi en iyi anlatabilecek dallardan biridir heralde hem batıya yakınlığı hem de ciddi bir yeniden yapılanmaya gittiğinden dolayı bu iddiam derin bir araştırmanın sonucu değil eğer tersi doğruysa neden öyle olduğunu duymak isterim istanbul türkçesini(osmanlı ve erken dönem istanbul türkçesi değil tabi bahsettiğim) biraz ingilizcenin amerikancası gibi düşünüyorum

[Furkan Yıldırım]

Farklı yönlere değinip değişik yönlerden olayları incelemişsiniz, güzelde olmuş. Belki böyle düşünen başkaları vardır onlar içinde şu bilgileri aktarmış olalım. Öncelikle İngilizcenin gelişen teknoloji için yararlı olacağını düşünmek İngilizcenin bulunduğu durumla çelişiyor zaten.

İngilizce öğreniyorken her Türkçe sözcük için önüne bir karşılık koyuyorlar. Her sözcüğünün İngilizcesi varmış gibi gösteriyorlar, sonra bir film izliyorsun filmdeki kimsenin senin konuştuğun İngilizceyi konuşmadığını görüyorsun. Bir kaç sözcükle benim üç yada dört ayrı biçimde bildiğim karşılığı ifade ediyorlar. Soñradan öğreniyorsunuz ki öğrendiğiniz sözcükler ya Osmanlıdaki gibi saray İngilizcesi yada Latince.

Türk bilim adamlarının bilim dili olarak Arapçayı seçmesi gibi onlarda bilim dili olarak Latinceyi seçmiş çünkü İngilizce sözcük üretme yeteneği olmayan bir dilmiş. Zamanla da Türklerdeki Arapça-Farsça bir kaç sözcük söyleyebilmiş olma hüsnü kuruntusna kapılmışlar, Latince dil içerisinde almış başını yürümüş.(Tabi bunları Oktay Sinanoğlunun Bye Bye Türkçe bétiğinden öğrenmiştim.) Bu konu da verdiği en güzel örnek de: "Bir İngilizin köylüsüne "RAM" deseniz erkek koyundan bahsediyorsunuz sanır, ancak "bellek" sözcüğünü bütün Türkler béllemekten türetilmiş hafıza ile ilgili bir sözcük diye kestirebilir."

[hskizilcik]

Ben en işe yarayabilir gördüğüm yolu söylüyorum. Diğer yolların işe yarama olasılığı bana göre daha düşük. Hele bu olsun, denensin de...

[bilimdan]

Türkiye Türkçesini sonradan öğrenenlerin bilerek veya bilmeyerek kendi lehçelerindeki sözcükleri Türkiye Türkçesinde kullandıkları görülüyor. Diğer taraftan Türkiye Türkçesinin başta Azerbaycan Türkçesi ve Gagavuz Türkçesi olmak üzere diğer lehçeleri etkilediği görülüyor. Zamanla karşılıklı etkileşimin artması mümkün olabilir.