Neye göre Ortak Türkçe?

[Boraan]

Ekonomik sorunlardan çok genel olarak ekonomi çoğu nene ve özellikle yalnık sağancına biçim veriyor.Yalnıklar istediği sürece elbetteki bir ortak Türkçe olur yukarda da belirttiğim gibi birbirlerinin dillerini öğrenerek, dillerine saygı gösterek ve paylaşım içine girerek olur.

[Tansık]

Ortak dilden çok diğer Türk dillerini ya da altay kökenlileri öğrenmek bana daha esemeli geliyor, bırakın ortak dili aynı dili konuşan yalnıklar daha birbiri ile anlaşamıyor.Ben bir Kazakça ya da Kırgızca ya da Japonca  veya  Korece öğrenmeyi yeğlerim, hepsinde ayrı bir tat ayrı bir güzellik vardır.Yalnıklar birbirinin dillerini öğrendiği öy sevgi saygı çerçevesi içinde  önen bir ortaklık olacaktır, bunun dışında olmaz, millet ekmek derdinde...

Ekmek derdinde olanlara da yarayacak bu iş. Hiç bu açıdan düşünmemiştim, farklı bir bakış:

http://www.stargazete.com/guncel/yazar/ ... 399445.htm

Yazının sonunda demiş ki:

Siz bir kitab yazsanız birkaç bin yerine birkaç yüzbin satılsın istemez misiniz?

[Bengitaşlarındili]

Ortak dilden çok diğer Türk dillerini ya da altay kökenlileri öğrenmek bana daha esemeli geliyor, bırakın ortak dili aynı dili konuşan yalnıklar daha birbiri ile anlaşamıyor.Ben bir Kazakça ya da Kırgızca ya da Japonca  veya  Korece öğrenmeyi yeğlerim, hepsinde ayrı bir tat ayrı bir güzellik vardır.Yalnıklar birbirinin dillerini öğrendiği öy sevgi saygı çerçevesi içinde  önen bir ortaklık olacaktır, bunun dışında olmaz, millet ekmek derdinde...

Bizler niçin Türkçecilik derdindeyiz?  Yurt sevgisi, Yurt kaygısı, ulus ve köklerimize duyduğumuz bağlılık olmasa Türkçeye sevgimizin ve onu koruma ve geliştirme isteğimizin bir anlamı kalmaz. Türkçe söz konusu iken Japonca ve başkaca dilleri öğrenme talebi bambaşka bir şey... Türkçeden bahsediyorsak, Türkmenden, Özbekden Tatardan, Kırgızdan Uygurdan başka gideceğimiz yer yok. Kaldı ki o insanlar arası saygı sevgi.. çiçek böcek hikayelerini geçiniz... O bambaşka bir şey, ütopya mı enternasyonalizm mi deniyor.. Boş...Devlet büyüklerimiz halkımızın ekmek derdiyle ilgileniyorlar ( umarım)  Ekonomilik meseleleri görece az duyan bizler ise geleceğe akça yatırıyoruz sayın..Bütün de yazdıklarınızı yazmadaki amacınızı ve yazılarınızın ortak Türkçe ile bağını göremiyor ve yazdıklarınızdan ortak Türkçeye karşı çıkışdan başka bir nesne okunamadığını anımsatmak istiyorum. Böyle bir karşı çıkışın gerekçesi ne ise Türkçeciliğe hizmet edemeyeceğini düşünüyorum.

[Oktay D.]

Türkçe söz konusu iken Japonca ve başkaca dilleri öğrenme talebi bambaşka bir şey... Türkçeden bahsediyorsak, Türkmenden, Özbekden Tatardan, Kırgızdan Uygurdan başka gideceğimiz yer yok.

Sayın Bengitaşlarındili, burada Boraan, Türk veya Altay dilleri demiş, "başka diller" değil. Bunun Ortak Türkçeciliğe karşıtlığı savunulamaz, tersine onun devamına bile hizmet edecek düşüncelere gidebilir dahası.

Ortak dilden çok diğer Türk dillerini ya da altay kökenlileri öğrenmek bana daha esemeli geliyor, bırakın ortak dili aynı dili konuşan yalnıklar daha birbiri ile anlaşamıyor.Ben bir Kazakça ya da Kırgızca ya da Japonca  veya  Korece öğrenmeyi yeğlerim, hepsinde ayrı bir tat ayrı bir güzellik vardır.

Ayrıca yazılanlarda sürekli bir Ortak Türkçe karşıtlığı sanısı çıkartıyorsunuz. Ben kimsede öyle bir şey göremiyorum. En fazla, olacağına ya da "bu şekilde" olacağına olasılık vermeyenler/inanmayanlar var gibi. Biraz daha durulmanızı öneriyorum kişisel olarak.

[Bengitaşlarındili]

Kimi yazılarınızı okuduktan sonra bu konudaki duruşunuzun açıklığına ışandım. Biraz daha durulmam gerektiği sözünüze koşularak özümü o yöne doğrultacağım.

[BARIÞ]

*Bence Ortak Türkçe'nin DilBilgisi Kısmı Tüm Türk Boylarından Seçilmiş Türk Dilbilimcilerinin bir araya gelerek, Lehçelerindeki ortak ve üstün özellikleri bir sanal torbada toplamasıyla oluşacaktır. Bu çok zor olacaktır ama denenmelidir.
*Ortak sözcükler için farklı Türk lehçerinden öz sözcükler ayıklanmalı, bu öz sözcükler en çok kullanılan ve geldiği lehçedeki şekli ile Ortak Türkçe' ye alınmalı. (Farklı lehçelere kulağın alışması çok önemli) Eğer bir sözcük  Türkçede bulunmuyorsa hangi lehçede o sözcüğün türetimi yapılmışsa o sözcük kabul edilmeli benimsenmeli. Tekrar tekrar türetilmemeli Uydurukçuluğa gidilmemeli.
*Abece çok önemli. Ortak Abece ye geçilmeli ve bence bu Abece Türk Tamgaları olmalı. Böylece Farklı Lehçelerde konuşan Türkler birbirlerinin yazdıklarını kolaylıkla okuyabilmeli.
*Bu Ortak Türkçeye asla Yapay bir dil olarak bakılmamalı, yoksa sadece yapan dilbilimciler kullanır.

[BARIÞ]

*Ortak konuşma ve yazı dili harmanlandıktan sonra bu dil ile ilgili Sözlükler,  Yazım Klavuzları, basılmalı dağıtılmalı öğrenilmesi özendirilmeli, bizim gibi gönüllülerin öğrenmesi için çaba sarfedilmeli.
*Ortak Türk Dilini öğrenen yazarlarımız her türlü edebi eseri bu yazı diliyle basmalı. Kitap dergi ve gazete gibi günlük yazılar bu dille yayınlanmalı ve Tüm Türk dünyasına dağıtılmalı.
*Türk insanları için sınırlar ve gümrükler kaldırılmalı rahatlıkla Türk vatanlarında dolaşılabilmeli, çalışılabilmeli ve evlenilebilmeli. Ailelerin evlilik yoluyla birleşmesi dili birleştirecektir.

[BARIÞ]

*Dil gönüllülerinden binlerce kişiye bu dilin öğrenilmesi için kurs verilmeli ve bu kurslarda Ortak Türkçenin yaygınlaşması için gönüllülere öğütler verilmeli onları bir görevli gibi yetiştirmeli.
*En önemlisi bunlar olurken ortak bir Türk Bilinci Okullarımızda oluşturulmalı. Daha fazla çalışkan bireyler oluşturulmalı. Bilim, teknoloji, spor ve edebiyat gibi Milli övünç değerleri en yüksek seviyeye getirilerek diğer milletlerin üzerine çıkılmalı ki yabancı ve yabancı dil sevdalıları köreltilebilsin. "Kimse onlar bizden daha iyi diyemesin" ki  Türk Bilinci olgunlaşsın.
*Teknoloji ve değişen hayatla ilgili yeni sözcükler daha dile girmeden Türk Dil Kurumu gibi Türk devletleri üzerinde ve özerk bir kurum tarafından yeni sözcükler üretilmeli ve üretilmiş yeni öz sözcükler halka aşılanmalı. Flash bellek, empiüç  gibi Tarzanca sözcükler tam anlamıyla avlanmalı.

*Ama en önemlisi Türk Devletlerini buna gönüllümü dilde yazıda politikada buna bakmalıyız. Yoksa sadece yazışmalıklarda kalır bu iş.

[Oktay D.]

Abece konusundaki düşüncemi yiñeleme géreği duyuyorum.

Abece konusu, Ortak Türk dili konusundaki eñ önemsiz konudur. Eğer abecemiz Türk damgaları olacaksa, bunuñ önemi değil güçlükleri olacaktır yalñızca. Kişilere bu damgaları öğretme çabası, taplattırma, gibi... Ancak onuñ dışında abece diğer güçlükleriñ yanında sönük kalır. Örneğin Oğuzcayı düşünelim: Azerbaycan, Türkmen, Gagauz ma Türkiye Türkçeleri zaten beñzer bir abeceyle yazılıyor, 3-4 damga ayrımı var. Ancak kimse Ortak Oğuzca démiyor. Démek ki ortak abeceniñ ortak dil yaratmaya hatrı sayılır bir etkisi yok. Yiñe de kamu üzerinde psikolojik bir etkisi var tabi ki.

Ortak dili, ortak dil yapan ölçünlü olarak öğretilmesidir; bilincidir. Nitekim bununla ilgili konuları soñ iletiñizde vurgulamışsıñız.

[ingichka]

Abece konusundaki düşüncemi yiñeleme géreği duyuyorum.

Abece konusu, Ortak Türk dili konusundaki eñ önemsiz konudur. Eğer abecemiz Türk damgaları olacaksa, bunuñ önemi değil güçlükleri olacaktır yalñızca. Kişilere bu damgaları öğretme çabası, taplattırma, gibi... Ancak onuñ dışında abece diğer güçlükleriñ yanında sönük kalır. Örneğin Oğuzcayı düşünelim: Azerbaycan, Türkmen, Gagauz ma Türkiye Türkçeleri zaten beñzer bir abeceyle yazılıyor, 3-4 damga ayrımı var. Ancak kimse Ortak Oğuzca démiyor. Démek ki ortak abeceniñ ortak dil yaratmaya hatrı sayılır bir etkisi yok. Yiñe de kamu üzerinde psikolojik bir etkisi var tabi ki.

Ortak dili, ortak dil yapan ölçünlü olarak öğretilmesidir; bilincidir. Nitekim bununla ilgili konuları soñ iletiñizde vurgulamışsıñız.

O 3-4 damga ayrımı var dediğiniz fark o kadar basit emes. Örneğin Gagavuz Türkçesinde uzun ünlüler aynı harfin iki kere yazılmasıyla, Türkiye Türkçesinde şapkayla gösteriliyor. Azerbaycan Türkçesinde ve Türkmen Türkçesinde uzun ünlüler yazıda gösterilmiyor ancak Azerbaycan Türkçesinde uzun ünlüler Türkmen Türkçesindeki kadar etkili emesdir. Örneğin Türkmen Türkçesinde Ankara "Ankara" ile Ankarā "Ankara'ya" yazıda aynı şekilde Ankara olarak gösterilmektedir. Buradaki meseleye 3-4 harf farkı demek pek mümkün emesdir; sistematik farkı da vardır.

[Oktay D.]

O vérdiğiñiz örnekleriñ abeceyle ilgisi yok. Türkiye Türkçesiniñ herhangi bir ağzını yazı dilinde yazmaya kalksak beñzer ayrımlar ortaya çıkacaktır. Örneğin, Orkun-Yenisey abecesi Eski Uygurca ile Göktürkçe için söylediğiniz türden ayrımlara iyedir (Göktürkçede uzun ünlüler gösterilmez, oysa Eski Uygur metinlerinde gösteriliyor).

Démek istediğim, ortak Oğuzca örneğini düşünürsek Türkiye, Azerbaycan, Türkmen ya da Gagauz Türkçelerindeki abecelerden herhangi biri tüm bu Türkçeleriñ konuşucuları için okumayı sağlayacaktır.

[ingichka]

O vérdiğiñiz örnekleriñ abeceyle ilgisi yok. Türkiye Türkçesiniñ herhangi bir ağzını yazı dilinde yazmaya kalksak beñzer ayrımlar ortaya çıkacaktır. Örneğin, Orkun-Yenisey abecesi Eski Uygurca ile Göktürkçe için söylediğiniz türden ayrımlara iyedir (Göktürkçede uzun ünlüler gösterilmez, oysa Eski Uygur metinlerinde gösteriliyor).

Démek istediğim, ortak Oğuzca örneğini düşünürsek Türkiye, Azerbaycan, Türkmen ya da Gagauz Türkçelerindeki abecelerden herhangi biri tüm bu Türkçeleriñ konuşucuları için okumayı sağlayacaktır.

Nasıl alfabeyle ilgisi yok? Uzun a'nın aa, â veya a olarak yazılması alfabeyle ilgili bir konudur. Uzun ünlüleri gösterecek ortak harfler bulunmadığından farklı imlalar kullanılıyor ve örneğin Ankara gitjek (yani Ankaraa gitjek) gibi Türkmen Türkçesi bir cümleyi gören bir Türkiye Türkünün buradaki uzun ünlüyü bilmemesi halinde cümleyi anlamaması veya yanlış anlaması mümkündür.

[Oktay D.]

O vérdiğiñiz örnekleriñ abeceyle ilgisi yok. Türkiye Türkçesiniñ herhangi bir ağzını yazı dilinde yazmaya kalksak beñzer ayrımlar ortaya çıkacaktır. Örneğin, Orkun-Yenisey abecesi Eski Uygurca ile Göktürkçe için söylediğiniz türden ayrımlara iyedir (Göktürkçede uzun ünlüler gösterilmez, oysa Eski Uygur metinlerinde gösteriliyor).

Démek istediğim, ortak Oğuzca örneğini düşünürsek Türkiye, Azerbaycan, Türkmen ya da Gagauz Türkçelerindeki abecelerden herhangi biri tüm bu Türkçeleriñ konuşucuları için okumayı sağlayacaktır.

Nasıl alfabeyle ilgisi yok? Uzun a'nın aa, â veya a olarak yazılması alfabeyle ilgili bir konudur. Uzun ünlüleri gösterecek ortak harfler bulunmadığından farklı imlalar kullanılıyor ve örneğin Ankara gitjek (yani Ankaraa gitjek) gibi Türkmen Türkçesi bir cümleyi gören bir Türkiye Türkünün buradaki uzun ünlüyü bilmemesi halinde cümleyi anlamaması veya yanlış anlaması mümkündür.

İyi de, "y" yérine "ý" ma "ı" yérine "y" gösterim ayrımlarından ne farkı var? Böyle birkaç damganıñ farkını ihmal ederseñiz neredeyse aynı abecedir (dédiğim gibi, ağızlarımızı okunuşlarına göre yazıya dökünce de bu deñli ayrımlar ortaya çıkar). Konuyla ilgili ilk iletimde neyi vurguladığımı sorgulayıñız.

[BARIÞ]

Arkadaşlar ses ayrımları pek tabidir ki olabilir, okuyucu bu ayrımları okurken bir biçimde düzeltebilir ama Latin Harflerini kullanmayan akrabalarımız var. Kril hafleriyle, Arap harfleriyle yazıyorlar ve lehçeler arası bir araştırma yapılacağı zaman bu çok çetinlik çıkarıyor. Aynı şekilde Türk kardeşlerin birbirleriyle iletişimini de etkiliyor bu fark.

Buna çözüm olarak Tüm türk dünyasını Latin abecesine geçirelim diyenler var. Neden bunu savunuyorlar: çünkü hayatları boyunca Latin harfleriyle okumuşlar. Ya Kril harlerini kullanan kardeşlerimiz, Latin harflerini öğrenmeye mi çalışacaklar. Ya da biz kril alfa be sini öğrenelim.
Gelin bunu en başından özümüze en uygun Türk Abece si yapalım. Öğrenilmesi gerçekten çok kolay, Tamgaların anlam kökeni öz mü öz Türkçe . Göktürk yazıtlarındaki imla kurallarından bahsetmiyorum. Yazım kurallarımızı tekrar belirleriz. O zamanlarda başta A ve E Tagaları gösterilmiyormuş, biz gösteririz.

Kimisi de şu vurguyu yapıyor. Herkes Latin düğmelikleri kullanıyor diye. Ortak Türkçeyi Latin Düğmelikleriyle kullanmak isteyen kullansın. Biz aynı Macar Hısımlarımız gibi kendi düğmeliklerimizi üretiriz. Artık Acun ulaşım için çok küçülmüş durumda. Alırız Türk Tamgalrından oluşan düğmeliklerimizi göğsümüzü gere gere kullanırız. Yazılım yakasını ise bizim genç neferlerimiz zaten hallediyor. 

[BARIÞ]

Aman çetin olmasın diye o konudan kaç, bu konudan kaç, Ortak Türkçe Sorunu çözemeyiz. Yoksa Ortak Türkçe' dense diğer Türk lehçelerini öğrenirim daha iyi diyenler artacaktır.

Önce Oğuzca olsun deniyor ama oğuz ellerinde yaşayan diğer gruptan Türkler var, Türkçe özünde tek biraz çabayla lehçeler anlaşılabiliyor. Türk ellerinden öğrenciler diğer Türk elllerine okumaya gidince çok güzel o Lehçede konuşabiliyorlar. Oğuzca Kıpçakça gibi bir ayrım işi uzatır bence. 

*Yeni Abece, (uzun ünlüler, farklı ses değerleri bir iki çizgi vb.ile çözülür.)

*Yeni sözcükler (diğer kardeşlerimizden alınma öz sözcükler ve yeni üretilmiş sözcükler),

*Yeni dil bilgisi kuralları (Tüm Türk Acununun dil bilgisinin kesişimi ve iyi özelliklerinin birleşimi).

Gelin bu işi tam anlamıyla yapalım.