Ömek, ök, öğ, ö?

[TürkçeSözlük78]

Tanımladığınız sözcük bildiğiniz "nen (şey)" oluyor. Bu sözcüğün bu anlamla ilgisi yok.

[datadeveb]

Olur mu hiç? Şey sözcüğüne çoğul eki getirebilirsin. Şeyler... Benim tanımladığım Ö' anlamına -ler takısı getiremezsiniz. Şey anlamıyla ilgili değil bu. Ö'de her şey aynı anda (geçmiş şimdi gelecek) yaşanır gibi bir şey söyleyebilirim size. Şeyde her şey aynı anda yaşanır gibi bir şey söyleyebilirim size dersem. Siz bana "neyde?" diye sorarsınız.

[datadeveb]

Belirteyim birde ö' bu, şu, o im adıllarıyla işaret zamirleri gösterilemez. Sarkıtı da var.

O Ö'
BU Ö'
ŞU Ö'

ya da

Ö' O
Ö' BU
Ö' ŞU

Birde şöyle bir durum var. Her şey Ö'de Ö'den olduğu için Ö'den zaten her şey Ö'dedir. Ö'nün ne demek olduğunu anlatmaya çalışırken Ö' içi dışı varmış gibi algılanabiliyor. İç dış gibi şeyler düşünmemelisiniz. Bütün... Enitin bölümleri olan geçmiş şimdi gelecek tek ende yaşandığını düşünün. Bunun gibi diğer şeylerde Ö'dendir.

[datadeveb]

ö

görüyle, yapıyla, ediyle .... edilen büsbütünlük
mutlak gerçek, eksik+yanılma olmayan gerçek, eksik bırakanın bilindiği gerçeklik, sonsuz boyutluk
içinde çelte/hile olmayan eksiksiz gerçeklik
ok adılı işaret zamiri : oklanamayan olmuş olmakta olacak olan okuyuşlarınızı bölük, bütün biçimlerde yapın, her değişik okuyuşta başka anlayacaksınız. büsbütünlüğü gösterme

Birçok anlamı var da şimdilik bunlar yeterli sanıyorum.

öden

....-dAn, zaten
ö ok adılına bakışla, gösterilemeyen gerçekliği oklayarak olanı söyleme

öd

gerçekleşme eniti/zamanı

öddü

gerçekleşti

öde

gerçekte, -dA

öde-

ö dengesini korumak, çelte/hile bırakmamak, eksik bırakmamak, eksikliği gidermek, dengesizliği düzeltici eylem yapmak, söz tutmak, görevini yerine getirmek...

öl-

ö ile büsbütün duruma ermek, ö'ye girmek yani bildiğimiz ölmek
anlamak için kapıl- (gelen L ekinin işlevidir)

ön

ö'ye ö olmaya ilerleme yönü, kişi için bütünlüğüyle okuyabildiği en yoğun bölge... İlerleyiişini değiştiremediği öney, başı sayılan başına bağlı olan yanay, doğrultu (öney) diğer bir değiş ile bir ögenin başı olarak ele alınması gereken yanayı

Anlama örnekleri
"ölen öldü öden zaten, büsbütünlük diye tanımladığımız ö, hangisini düşünürsen düşün... aynı çıkıma çıkarsın. geri getiremezsin."
"kapılan kapıldı kapı ev kapısı olarak mı anladın? kapmak eyleminin kapısı dan döndüremezsin."

[datadeveb]

DLT'de ök,ög akıl, düşünce gibi anlamlara verilirken HEP tanısını nasıl verildi?

ök öküm/ögüm yüzünden oluyor bunlar
hep aklım yüzünden oluyor bunlar?

Ses uyumu çok güzel bu arada. Söz içinde denemek gerek.

---

ver|mek
Tarihçe (tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler)

Eski Türkçe: [ Orhun Yazıtları, 735]
işig küçig birtim ök [hizmet verdim hep] Eski Türkçe: [ Kaşgarî, Divan-i Lugati't-Türk, 1073]
ol maŋa yarmak birdi [o bana para verdi] Türkiye Türkçesi: [ Meninski, Thesaurus, 1680]
virmek vul. vermek. (...) viriş, virgü, viresiye Türkiye Türkçesi: [ Ahmed Vefik Paşa, Lehce-ı Osmani, 1876]
veriştirmek: Şetm etmek. Türkiye Türkçesi: [ Osman Cemal Kaygılı, Argo Lugatı, 1932]
veryansın etmek: Ne olursa olsun deyip meselede uluorta gitmek.
Köken

Eski Türkçe bir- "vermek" fiilinden evrilmiştir.
Benzer sözcükler

boş vermek, elvermek, işveren, reklamveren, verdirmek, verecek, verici, verilmek, veriştirmek, veryansın
Bu maddeye gönderenler

alavere dalavere, beri1 (gelberi), özveri, veresiye, vergi, veri, verim, vire

[datadeveb]

Ö sesiyle başlayan bir sözcük üzerinde irdeleme örneği

İzleyin youtube.com

[datadeveb]

ök sözcüğüne denk geldim. İrdeleriz.

[ Kutadgu Bilig, 1069]
tükel miŋ yıl yaşasa tilekin tamām / tükel ök bulumaz kerekin tamām [insan tam tamam bin yıl yaşasa bile dileği, ihtiyacı tam tatmin olunmaz]

Sözcükler günümüzde de kullanılıyor. Tükel tastamam anlamına geliyor sanırım Kazakça idi... Konuya umarım katkı sağlar.

[datadeveb]

Öğ sözcüğünün bir eylem olabileceğini düşünüyorum. Öncelikle öğrenmek sözcüğünün kökü öğ olarak düşünülüyorsa bunun ad olacağına yönelik düşüncem yoktur. Eylem olabileceğine yönelik düşüncelerim olur. Şöyle bir örnek var elimizde

doğmak
doğramak
doğranmak
doğratmak

öğmek
öğremek
öğrenmek
öğretmek

Bu yukarıdaki koşulları ele alırsak öğ bir eylem olması gerekir. Ad olarak ele alınması benim açımdan açıklanmaya gerek duyulacak bir durumdadır.

[Oktay D.]

1) öğmek diye ilgili añlamda bir eylem nerede ve ne dönemde kaydedilmiş?
2) eyleme gelen -rA- eki nerede ve ne dönemde kaydedilmiş?
3) eyleme gelen -rA- eki hangi işlevdedir ve hangi añlamı katar?
4) doğmak ile doğramak arasında hiçbir köken ve añlam bağlantısı olmadığı halde niye bağlantılıymış gibi yazdıñız?
5) öğ adını, Orkun yazıtlarında Uygur el yazmalarında Orta Türkçe dönemi yapıtlarda ve çağdaş Türkçedeki kullanımlarda gördüğümüz halde neden yok sayıyorsuñuz?

[datadeveb]

1) DLT dizinde ögmek eylemi görülmektedir. Anlamı sena etmek olarak açıklanmıştır. Günümüzde bunu sanıyorum ki övmek olarak kullanıyoruz. Ek olarak ögtürmek, ögülmek gibi sözcüklerde DLT dizininde görülebilir.
2) Bu sorunun yanıtını anık olarak bilmiyorum. ögreyük sözcüğü görenek adet anlamına geliyor DLT'de araştırmak için üzerine gidilebilir. Bunun dışında öğremek sözcüğü günümüzde kullanılan bir sözcüktür.
3) bilgim yok
4) doğmak ile doğramak arasında anlam bağı vardır. Doğmak gizli veya bilinen bir bütünden ayrılıp tek başına ortaya çıkma olarak düşünürsünüz. Doğramak da bir bütünden bir bütün çıkarma eylemi görülür. Dilim dilim kesmek de aynı görüş yakalanır.
5) Bu konuyu yine araştırırım. Sonuçta ortalıkta ök, ög, öğ sözcüklerini araştırma sürecindeyim. Kesin vargılara ermiş değilim.