Diode, diyot

[TürkçeSözlük78]

Diyot, akımın bir yönde akmasına izin veren bir yarı-iletken elektronik devre elemanıdır. Diyotlar, tek yönde elektrik akımını ilettiklerinden, mekanik bir sistemdeki bir valfın elektrik analogları olarak düşünülebilir. Zira ilk imal edilen diyotlar valf olarak da adlandırılmaktaydı.

-alıntı-

[TürkçeSözlük78]

Önerilerim:

Akımgeçirir, akımgeçiren

Diyot (diode)

Akımaktarır, akımaktaran

Diyot (diode)

Akımiletir, akımileten

Diyot (diode)

[TürkçeSözlük78]

Son önerim de bu, yorumlayıp yeni öneriler yazarsanız sevinirim.

Akımdoğrultan

Diyot (diode)

[TürkçeSözlük78]

Δι- by it self does not always mean "two". It could also be a derivation from the preposition "διά" as I previously explained. The word for the number two is "δύο". Indeed the word dipole comes from the word "δίπολος" which in Greek is an adjective meaning "having two poles"

[TürkçeSözlük78]

Origin of diode
First recorded in 1919; di-1 + -ode2

This post was deleted by TürkçeSözlük78 on 28 Tem 2018, 19:02.
Gérekçe: ileti yinelemesi

[TürkçeSözlük78]

Diyot ismi, Yunanca iki anlamına gelen “di” sözcüğü ve yol anlamına gelen “ode” kelimelerinin birleşmesinden gelmektedir.

This post was deleted by Ahmet R. on 15 Nis 2019, 14:09.

[Ahmet R.]

Esenlikler,

MEB'in 12. sınıflar için hazırladığı ders betiğinde diyot yerine "doğrultmaç" sözcüğünü kullanmış. Bence uygun duruyor.

Doğrultmaç

Diyot

[TürkçeSözlük78]

Doğrultmaç sözcüğünün aşırı ama aşırı çirkin olduğunu düşünen tek ben miyim?

Ayrıca google'a doğrultmaç yazdığımda "regülatör" karşılığı olarak gördüm.

[Oktay D.]

Doğrultmak eylemi bence iyi fikir. Belki eki değiştirmeyi düşünebiliriz.

Bu arada regülatör için doğrultmak eylemi uygun veya çağrışımlı gelmedi bana.

[TürkçeSözlük78]

Öbür fizik terimleriyle uyumlu olmasını sağlamak için belki "doğrultucu" sözcüğünü düşünebiliriz.

[Furkan Yıldırım]

Bence bu konuda bakış açınız yanlış, veya bilgi eksikliğiniz de olabilir. Ben kendimce diyotun ne olduğunu ve nasıl adlandırılabileceğini yorumlayayım.

Diyot yarıiletken(buda aslında az akım geçiren demek değil duruma göre ileten demek) bir elektronik devre elemanıdır.

Diyot hiçbir şeyi doğrultmaz. Analog Elektronik deslerinde (mekatronik mühendisliği) işlenen konular; elektronik devre elemanları (direnç çeşitleri, bobinler, kondansatörler, diyot, transistör, triyak...), doğrultmaç devreler, kırpıcı devreler, kenetleyici devreler... diye gider.
Yani elektronikte doğrultmaç bir devrenin adıdır.
Diyot bir şeyi doğrultur mu? Hayır, diyot yalnızca + ucuna akım gelirse akım geçirir, - ucuna akım gelirse akım geçirmez. Uygulama alanı doğrultmaç devre olsa bile diyot için doğrultucu, doğrultmaç vb. denilemez.

Doğrultmaç devreleri incelersek bunu daha iyi anlayabiliriz. Doğrultmaç devrelerinde ilk önce transformatör herhangi bir Alternatif Akım(AA) gerilimi daha düşük başka bir AA gerilime çevirir. Daha sonra aşağıdaki fotoğrafta gördüğünüz gibi, diyot bu AA gerilim sinyalinin negatif alternansı denilen eksi yöndeki dalgalanmasını pozitif alternansa çevirir. Diyotun görevi yalnızca bu kadardır. Diyottan sonraki gerlim gördüğünüz gibi DA değil, frekansı 2 katına çıkmış AA olmayan bir gerilimdir.

Diyot.png (26.55 KiB) 1055 kéz görüntülendi

Gerilim kondansatöre gelip şarj olduktan sonra kondansatöre üzerinden eşit zaman aralığında boşaldıkça gerilim git gide DA'a bezemeye başlar. Ancak bu gerilimde ideal bir DA değildir. Rıpıl denilen(nedense) bir dalgalanma içerir.

sekil5.111.jpg (31.42 KiB) 1055 kéz görüntülendi

Bu ideal olmayan gerilimi kondansatöre paralel bağlanan bir zener diyot(o kısıma regüle devresi denilir) düzeltir. Zener diyotun çalışma mantığı aynı diyot gibidir. Ancak diyotlar - ucuna belirli bir seviyenin üzerinde gerilim gelirse iletime geçerler. + ucuna gerilim gelince üzerlerinde 0,3V-0,7V arası gerilim tutarken, ürerici firmanın ayarladığı seviyede - taraftan iletime geçince o seviye gerilimi tutarlar ve hiç değiştirmezler.(değişim ihmal edilebilir) Bu özel üretim diyotlara zener diyot denir. Böylece kondansatörden sonra dalgalı olan DA gerilim artık ideal bir DA gerilim sayılabilir.

zener-diyot-1.jpg (12.67 KiB) 1055 kéz görüntülendi

Yani diyot hiçbir şeyi doğrultmaz. Belirli şartlarda üzerinden akım geçer, üzerinde duran gerilim sabittir. Diyota seri eleman bağlarsanız diyot gerilimin bir kısmını tüketmiş olur, paralel eleman bağlarsanız üzerinde tuttuğu gerilimi paralel bağlı elemana aktarır.(paralel bağlı devrede kollardaki gerilim eşittir)
Diğer bir uygulama alanı olan kırpıcı ve kenetleyici devreler bu paralel kol mantığı ile çalışır.(3ten fazla eklenti ekleyemiyormuşuz o yüzden fotoğraf ekleyemedim ancak "kırpıcı devreler" yazıp görsel aratırsanız çıkar.)

Yani diyot için bir şey dense "tek yönde akım geçiren" denmeli, bu anlamla özdeş bir sözcük bulmalıyız. Kırpıcı da olabilir aslında çünkü diyot tek başına devrede bu işi yapmaktadır. Hatta yukarıda anlattığım negatif alternansı yok etme durumu bile bir kırpma işlemidir. Alternatif akımın artı alternansı doğru yöde geldiği için diyottan geçer eksi alternansı ters yönden geldiği için geçemez ilk fotoğraftaki yaptığı kırpma budur.

Kırpan, kırpkan, kırpgaç...

Diyot

[Oktay D.]

Sanırım doğru akımdaki añlamda doğrultmak olarak düşünüyorsun? Öyle düşününce diyot elbette doğru akıma "doğrultmuyor". Olayı tek yönde akım geçirmek üzerinden düşünmek elbette çok daha nokta atışı olacaktır. Yine de akımıñ "tek bir doğrultuda olmasını sağlamak" sezgisi de yañlış değil ama belki muğlak.

Aslında tersten bakmak daha iyi olabilir. Diyot akımı tek yönde geçirmekten çok, öteki yönden geçmesini engelliyor. Yani bir bakıma engelleyici bir devre öğesi. Diyotu oraya koymasak, telden akım zaten her iki yönde geçecekti, diyot koyarak yönlerden birini tıkıyoruz aslında.

Belki

akım öñletici

diyot

veya kısaca

öñletici

diyot

dénebilir. Şimdilik bunu öñereyim.

[TürkçeSözlük78]

Bilgilendirmeleriniz için sağ olun. Belki daha da kısaltmak amacı ile şunu yapabiliriz:

Önler

Diyot