Damgalığı Geliştirmek

[Alparslan9]

Söz konusu edilen "şapka" ya da "şapaka" sorununun (bunun bir sorun olduğunu varsayarsayalım) hiç bir nen eklenip çıkarmadan da üstesinden gelinebilir. Örneğin, "bütün seslileri kullanalım" deriz, istediğimiz zaman "şapka" da "şapaka" da yazabiliriz. Ancak buna da gerek yok çünkü Türkçe de "şapaka" diye bir sözcük yok.

Bütün ünlüleri yazarsak damgalığın o kendine has okunuşu ortadan kalkacaktır.

Ve 'şapka' değil de 'kapmak' üzerinden yürüyelim öyleyse. Mevcut GökTürkçe yazım yöntemiyle, 'kapmak' da 'kapamak' da aynı biçimde yazılır. Bunları ayırmak içinse yine aynı imi öneriyorum.

[Oktay D.]

Mevcut okuma kurallarıyla kapmak ile kapamak aynı yazılmaz, ikincisinde AE damgası bulunur. Uygun örnek şu olabilir: katmak ile akıtmak; ikisi de aK+aT diye yazılır.

[Yılgın]

Damgalıktaki seslileri kullanarak damgalığın o kendine özgü okunuşundan ödün vermemek bir duyarlılıktır. Tıpkı damglılığa bir nenler ekleyip, çıkartarak var olan özgünlüğünden ödün vermek istememe duyarlığı gibi. Hangisinden ödün verelim, bilemedim.

Ben Göktürk damgalarıyla okuyup yazmayı genelağ aracılığı ile, sağ olsun, Gökbey Uluç beyden öğrendim. Odan öğrendiklerimle konuşacağım. "kapmak", "kapamak" arasındaki yazım ayrımı sorununu, sözcük köklerindeki seslileri kullanarak gidermek olası. "kap-", "kapa-" gibi. Sona gelecek olan bütün eklerin seslileri kullanılmayabilir. Oktay beyin sözünü ettiği "katmak", "akıtmak" sözcükleri de aynı kuralla sorunsuz yazılabilir. Ayrıca bildiğim kadarıyla ünlüyle başlayan birinci heceden sonra ünsüzle başlayan bir hece gelmiyorsa, "akıtmak" gibi, sözcüğün başındaki ünlü kullanılır. Ancak ünsüzle başlayan bir hece geliyorsa, "aktarmak" gibi, ak damgası, ünlüsü kullanılmadan yazılır.

[Oktay D.]

Özgün Eski Türkçe yazım kurallarında ak- eylemi yalnızca aK damgası ile yazılıyor. Buna ettirgen -t- eki getirildiğinde de aK+aT oluyor, doğal olarak.

Bu arada Eski Türkçede sözcük başında AE damgasınıñ bulunması yalñızca uzun ünlü varsa olanaklı oluyor. Örneğin "beyaz" añlamındaki āk sözcüğü A+aK şeklinde yazılıyordu (tabî bazı yazıtlarda A damgasını kullanmaktan kaçınmışlar, hatta ezici çoğunluktaki Yenisey yazıtlarında A damgası hiç bulunmuyor, belli ki soñradan eklenen bir damga).

Aslında Eski Türkçede bu tür ikircikler çok olmuyordu çünkü sözcükleriñ ortalama uzunluğu bugüne göre daha kısaydı, çoğunlukla 2 heceliydiler. Bugün ise ortalama hece sayısı sanırım 4-5 olmuştur. O yüzden bu okuma kurallarını kullanırsak bugünkü Türkçede ikircikler daha sık olacaktır, Eski Türkçede ise önemsenmeyecek denli az görülüyor.

Türk Dili Derneği çerçevesinde yapılan tartışmalarda geñel görüş, sözcükleriñ ilk hecelerinde ortada bulunan ünlüyü her zaman göstermek şeklindeydi. Örneğin bu görüşe göre akıt- için aK+aT yazılırken, kat- için ise aK+A+aT- yazılmış olur. Yani, "ünlü damga yazılmamışsa ilk damga, başında ünlü ile okunur" gibi bir kural eklenmesi demek oluyor bu. Bu yeni nesil kurala aşka bir örnek:
ayaz = aY+Z (Eski Türkçede: anyaz = NY+Z)
yaz(mak) = aY+A+Z (Eski Türkçede: yaz(mak) = aY+Z)
yaz = aY+A+Z (Eski Türkçede: yāz = aY+A+Z)

[Türkeröz]

Burada profil resmine Atatürk'ün fotosunu koyup diğer yandan Atatürk devrimlerini açıkça delmeye çalışanlar var. Yapılan şey anayasaya göre suçtur. Atatürk döneminde kabul edilen alfabeye alternatif alfabe yapmaya çalışarak anayasayı ihlal ediyorsunuz.

Eğer ortada bir suç varsa o da Türk Dil Kurumu'nun kısaltması olan TDK'yı kullanıcı adı olarak kullanarak halka yanlış izlenim vermektir.

[Alparslan9]

Burada profil resmine Atatürk'ün fotosunu koyup diğer yandan Atatürk devrimlerini açıkça delmeye çalışanlar var. Yapılan şey anayasaya göre suçtur. Atatürk döneminde kabul edilen alfabeye alternatif alfabe yapmaya çalışarak anayasayı ihlal ediyorsunuz.

Kusura bakmayın ama bu düpedüz yobazlıktır. Ve Atatürk ilkeleriyle asıl çelişen de bu olsa gerek.