halk, demokrasi, cumhuriyet

[Kuşhan]

Cumhuriyet: Kamuculuk
Cumhurbaşkanı: Kamu başkanı

Cumhuriyetçilik demek biraz güç olacak sanırım.

[Gökbey]

Cumhuriyet: Kamuculuk
Cumhurbaşkanı: Kamu başkanı

Cumhuriyetçilik demek biraz güç olacak sanırım.

Kamucul dénmesi yéterli gelir. Eski kalıba uymak zorunluluğumuz bulunmuyor.

[fankibiber]

Gökbey'e katılıyorum.

İlk başlarda "kamu erki" karşılığı usuma yatmıştı ancak biraz araştırma yaptığımda baya bir yazıda bu kalıbın "halk gücü, halk arzusu" añlamında kullanıldığına deñ geldim. O yüzden Kamuculuk daha bir kullanılabilir geldi.

[Bengitaşlarındili]

el sözcüğünün halk anlamına gelmediği yönünde görüşler var. bu görüşlerden biri elin yad anlamına geldiğini öne sürüyor.

demokrasi için yurttaşerki ya da toplumerki düşünülebilir.

işin doğrusu, demokraside erk (iktidar) topluma daha yakın. cumhuriyet olmayan demokrasilerde de bu böyle. demokrasi olmayan cumhuriyetlerde toplumun erkinden söz etmek olası değil.

bu nedenle cumhuriyet için başka bir sözcük bulunabilir. ama erk demokrasi için kullanılmalı.

El sözünün ikincil anlamı yabancıdır. İkincil olan b u anlam sonradan gelişmiştir. Sözün asli anlamı, halk devlet ülkedir.

[Bengitaşlarındili]

Cumhuriyet için Elerki, Cumhurbaşkanı için ise Elbaşı sözlerinden ötesini tanımıyorum. Bunu da Ortak Türkçe  amaçını göz önünde bulundurarak yapıyorum.
Kazakistanda prezident sözü için Kazakça bir karşılık bulunması istenmiş ve yelbası ( yani elbaşı) sözü benimsenmiştir. Aynı söz Elbaşı biçiminde Kırgızistanda da kabul görmüştür. Bu nedenle Cumhurbaşkanı için Elbaşı'ndan başka karşılık aramayı doğru bulmuyorum.  Elbaşı Cumhurbaşkanı demek ise, El Cumhur, başı ise başkanı demektir.
Cumhur Halk, yani El demekse onun yönetimi olan Cumhuriyet de elerki olur.
Elerki sözü Latince Respublica sözünün de doğal anlamıyla uyumludur.
Elerkicillik=Cumhuriyetçilik
 

[Bengitaşlarındili]

Ha bu tavrım dayatmamıdır? Dayatma olarak algılarsanız algıylayın sorun yok. Tek güdüm Türk dillerinin ortak söz dağarını korumaktır. Buna da itiraz edilebileceğini sanmıyorum.
El=Halk
Elbaşı=Cumhurbaşkanı
Elerki=Cumhuriyet
Elerkicil=Cumhuriyetçi
Elerkicillik=Cumhuriyetçilik sözleri ötesinde ne uyduruyorsanız, uydurun
Ama bu sözler için sonuna dek karşınızda duracağım.

[fankibiber]

Ortak Türkçe söz konusu ise kullanılabilir karşılıklar. Oğurun kamu sözcüğünü içeren karşılıkları demokrasi ma türevleri için uyarlayabiliriz.

[ingichka]

Eğer el "cumhur" anlamında ise cumhurbaşkanı "el başçısı" da olabilir.

[Bengitaşlarındili]

Eğer el "cumhur" anlamında ise cumhurbaşkanı "el başçısı" da olabilir.

Elbaşcısı biçimini Özbeklerde ve Uygurlarda işittim, okudum ama yazı dilinde prezident yerine kullandıklarını görmedim.

[fankibiber]

Elbaşçısı biraz sözü dolandırma gibi olmuş, "elbaşı" añlamı daha doğrudan veriyor gibi.

[Boraan]

Benim benimsediklerim :

Kamuluk :cumhuriyet.
Kamulukçuluk :Cumhuriyetçilik
Kamubaşkanı :Cumhurbaşkanı
Elerki: Demokrasi

[ingichka]

Demokrasi için elbaşkarması nice?

[ingichka]

Kazak Türkçesi Vikipediden:

Демократия – сөзі (гр. demos – халық және гр. kratos – билік) деген сөздерінен шыққан, яғни “халық билігі” деген мағынаны білдіреді.
Demokratïya - sözi (gr. demos - xalıq jäne gr. kratos - bïlik) degen sözderinen şıqqan, yağnï "xalıq bïligi" degen mağınanı bildiredi.

Kırgız Türkçesi Vikipediden:

Демократия ( Гр. demos – эл, kratos – бийлик) – эл бийлигине негизделген саясий түзүлүштүн формасы.
Demokratiya (Gr. demos - el, kratos - biylik) - el biyligine negizdelgen sayasiy tüzülüştün forması.

Onda demokrasi "el beyliği" de olabilir.

[ingichka]

Elbaşkarması (halk yönetimi) "cumhuriyet" için kullanılırsa, elbaşı / elbaşçısı ma ya elbaşkanı ile uyumlu olabilir.

[ingichka]

Kazak Türkçesi Vikipediden:

Республика (лат. Respublіka – халық игілігі, қоғамдық іс) – мемлекеттік басқару нысаны.
Respwblïka (lat. Respublika - xalıq ïgiligi, qoğamdıq is) - memlekettik basqarw nısanı.