perde

[Türkeröz]

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
pürkü anlamı
Perde.
-Denizli

[Sinekkaydi2]

Bürkü olmalı,bürümekten.Tabii perdenin karşılığını bulmuştuk."Gergi".

[bensay]

Ötümlüleşme durumlarından birisi bu olsa gerek: bürü- (+) -gI > bürügü; sözcüğün bu durada noktada <(bensay) ya ötümsüzleşip "bürkü" ya da yumuşayıp "bürüğü" mü olması gerekiyor. Değme iki durum da olanaklı mıdır, yoksa tek bir durum mu söz konusudur?

[Toygun]

gerelti
a. hlk. Engel, perde.

Güncel Türkçe Sözlük

[bensay]

Aşağıdaki alıntı DLT Dizininden:

köşik örtü, perde, gölge•I, 409

Köş/köş- gibi gözüken kök nedir, günümüze uzantısı var mıdır?

[Bi50likdaha]

Gölge ile aynı kökenli sanırım.
Köli-ge biçiminden gelme gölge de.
Köli- sanırım günümüze gelse göl- eylemi olurdu.
Köş- eylemi sanırım karşılıklı olarak üstüste gelme anlamına iye. Perde, camın pencerenin üzerine geliyor acaba ondan mı ki?

Köşik günümüze uyarlansa "göşük" olurdu değil mi?

[M.calli]

böyle bir anlamı varsa çok güzel bir karşılık olur artı paralel gibi sözcükler içinde karşılık türetmede kullanıla bilir

[Oktay D.]

köşi- "örtmek" ile köli- "örtmek, gölge yapmak" sözcükleri aynı sözcüktür. Biri l>ş dönüşümünü geçirmiş diğeri geçirmemiştir. Eski Türkçede ikisi de bulunur. Dahası hem kölige "gölge" ile kölik hem de köşige "gölge, örtü" ile köşik sözcükleri bulunur.

[Yiğit98]

Gergi ‘Perde’ (Aşağıda bir tiyatro sahnesinin gergisi gibi büzgülü kayaların, pilili etek
görüntülerinin, doğrusu doğa elinden çıkmış olduğu bizi kuşkulandırıyordu!)
Türkçe Sözlük’te de ifade edildiği üzere, halk dilinde ‘perde’ anlamıyla kullanılan sözcük,
Ağızlar Sözlüğü’nde de aynı anlamla geçmektedir (Burdur, Denizli, Aydın, Çorum, Ankara, Muğla).
arama Sözlüğü’nde de gergi, gergü biçimleri ‘1. Çarmık, işkence aleti 2. Perde’ anlamlarıyla verilir. Kelimeye, Özleştirme Kılavuzu’nda rastlanmamıştır.

[TürkçeSözlük78]

Nereden duydum bilmiyorum ancak kendimi bildim bileli perde sözcüğünün eşanlamlısını "gergi" olarak bilmişimdir. Belki de Ankara ağzında olan bir sözcüktür, pek emin değilim. Başlığa daha önceden bakmamıştım, gergi sözcüğünün önceden yazılmamış olması şaşırttı doğrusu. Bu sözcüğün neredeyse her sözlükte olduğunu düşünüyordum.

[Oktay D.]

... gergi sözcüğünün önceden yazılmamış olması şaşırttı doğrusu. ...

Yukarıda ikinci iletide geçiyor:

Bürkü olmalı,bürümekten.Tabii perdenin karşılığını bulmuştuk."Gergi".

[TürkçeSözlük78]

Doğru diyorsunuz, ben görmemişim. Kusura bakmayın.

[Türkeröz]

öñeri görülmesinlik

perde

[datadeveb]

Sözlüklerde perde karşılığına denk gelen birkaç sözcük var.

[Türkeröz]

Nitekim perde arkası da var.

perde arkası
isim, mecaz
Bir şeyin görünürde olmayan gizli yanı:
"Bir gün gelecek, işlerin aslını, perde arkasını bilenler..." - Tarık Buğra