Daha önce Türkçesi Varken… ağ bölgesinde yayımlanmış Kişisel Türentiler Sözlükçüğü-adlı yapıtımla öz Türkçe 250 söz(cüğ)ü yad karşılıklarıyla dilseverlerin ilgilerine sunmuştum. Buradaysa yad 500 söz(cük) öz Türkçe karşılıklarıyla verilmiş bulunuyor. Gelgelelim ilkin kimi açıklamalar yapmam gerek:
Yad Söz(cük)lere Karşılıklarım bir “seçki” niteliğindedir. Demek kendi türentilerimin hepsini kapsamadığı gibi, öz Türkçe karşılıkları daha bulunmamış yad söz(cük)lerin ancak ufak bir bölümünü içermekte. Şu var ki, bundan sonra bu-tür dizelgeler anıklayıp yayımlamak yerine yad söz(cük)lere karşılıklarımı kendi çalışmalarımda kullanmakla yetineceğim. (Yalnızca bütün öz Türkçe sözcüklerin yer alacağı bir sözlük yazmayı çok isterdim. Ancak, buna gücüm, sürevim yeter mi, bilmiyorum.)
Özleştirmede yad sözcüğe öz Türkçe karşılık bulunması kuralı geçerdir. Bundan ötürü, özleştirirken, yad-kökenli olduğunu bildiğim söz(cük)leri kullanmamaya özen gösterdim, gösteriyorum. Kimilerinin yaptığı gibi yad söz(cük)lere gene yad karşılıklar önermeyiyse saçma bulmaktayım. Özleştirmecilik doğru düzgün güdülmeli anlayacağınız.
Benzer biçimde, özleştirmede Batı dilleri ile Doğu dilleri arasında ayırım yapmak – kimi kez işlevsel/yarayışlı olsa da – doğru değildir. Demek “Arapça, Farsça sözcükler bizimdir. Biz Batı-kaynaklı sözcükleri özleştirelim.”-yollu bir yaklaşım onanamaz. Yad dil yad dildir. Yad sözcükse yad sözcüktür. Bu bakımdan örneğin Arapça-kökenli sözcük ile İngilizce-kökenli sözcük arasında ayrım yoktur, bulunamaz. Nitekim aşağıdaki dizelgede Batı dillerinden de, Doğu dillerinden de söz(cük)lere karşılıklar bulunup önerilmiştir.
Öbür yandan bir özleştirmen kimi alanları “tekinsiz” sayarak onlara ilişkin yad söz(cük)leri özleştirmekten kaçınıyorsa, yetkin bir özleştirmen değildir, sayılamaz. Böyle alanların başında kutça gelmekte. Oysa tekinsizler bağnazlık göstergeleridir. Özleştirmecilikse açık-düşünceli olmayı, demek tekinsiz mekinsiz tanımamayı gerektirir. Bundan dolayı, Yad Söz(cük)lere Karşılıklarım’da yad birtakım kutça sözcüklerinin (örneğin aptes, ezan ile namaz sözcüklerinin) öz Türkçe karşılıklarını bulacaksınız. Ayrıca doğabilimden sağaltmanlığa, tecimden yazına geniş bir yayılgıdaki yad söz(cük)lere öz Türkçe karşılıklar bulunup önerilmiş olduğunu göreceksiniz.
Bu dizelgede yer almış yad kimi sözcükler yalnızca belirli anlamlarında öz Türkçe karşılıklara kavuşturulmuştur. Örneğin Arapça-kökenli “kalem” sözcüğü “dizelge birimi” sözüyle karşılanmıştır. Ne ki, dizelge birimi, kalemin birçok anlamından biridir; şimdiye değin özleştirilmemiş bir anlamda kalemi karşılamaktadır. Dahası, yad birtakım sözcüklere önerilmiş öz Türkçe karşılıklar birer seçenek niteliğindedir. Demek örneğin Fransızca-kökenli “dezenformasyon” sözcüğüne öz Türkçe karşılık olarak önerilmiş “gerçeği saptırma” sözü “bilgi çarpıtma” karşılığının seçeneğidir. Başka bir deyişle, Amerika’yı gene bulgulamaya çalışılmadığı gibi, ayrı baş çekilmemiştir.
Yad bir sözcüğü – özdeş anlamda – birkaç karşılıkla özleştirmenin bence sakıncası yoktur. (Örneğin “arsız: bitken, üreyiveren” gibi.). Başkaca bir sözcüğe bir sözcük önermek ülküsel olmakla birlikte, olanaksızsa, bunun üç sözcüğe değin yolu vardır. (Örneğin “algoritma: dizgesel sayım yöntemi” gibi.)
Türetmelerimde − daha çok − işlek ekleri kullandım, kullanıyorum. Gelgelelim bu, işlek olmayan ya da daha az işlek eklerin kullanılmaması gerektiği anlamına gelmez; önceliği işlek eklere vermek gerektiğini gösterir.
Ancak, bu denli çok açıklama yeter. Okur gösterişsiz dizelgemi inceleyebilir. Bakarsınız, bu karşılıklardan birini beğenip kullanmaya başlar da o karşılık tutunmaya yüz tutar. Doğrusu, yazarın başka bir beklentisi yoktur.
A
Abis: Işıksızlık
Abiye: Öğleden-sonralık
Acyo: İndirimlik
Aikido: Uyumdövüş
Akordeon: Körüklü çalgı
Aktif: İşler
Algoritma: Dizgesel sayım yöntemi
Alibi1: Başka-yerdelik
Amip: Sürünen
Amiral: Deniz paşası
Ananas: Çamelması
Anka: Düşkuş
Anketör: Sormacacı, sorman
Ansefalit: Başörgen yangısı
Antırkot: Kürekler-arası
Antiseptik: Ufakyaşam-öldürücü
Antivirüs: Karşı-bozucu
Aparkat: Aşağıdan-yukarı
Apartman: Çokkatlı yapı
Apsis: 1. Uzaklık değeri. 2. Yatay saptama çizgisi
Aptes: Elsuyu
Aranjör: Düzenlemeci
Arbitraj: Satal
Arsız: Bitken, üreyiveren
Asetilen: Sarmısakkokar
Astrofizik: Gökdoğabilim
Astrofizikçi: Gökdoğabilimci
Aynen: Özdeşleyin
B
Babaköş: Ayaksız kıvraşıl2, uzunsu3
Bakkal: 1. Satışyeri. 2. Satışyerci
Bakteri: Bölünen
Balat: Özgürleme
Balina: Denizulusu
Balotaj: İkinci seçim
Balotaj kurulu: Üyelik kurulu
Bela: Sıkar
Belboy: Çan oğlanı
Bergamot: Beykoçacı4
Berry: Yemişçik
Beşamel: Sütleme
Beyin: Başörgen
Bidat: Türeyik
Biyom: Dirimli varlığı, yaşam varlığı
Biyometri: Yaşamölçüm
Biyometrik: Yaşamölçümsel
Boarding card: Uçuş yapracığı, uçuşluk
Bodi: Sıkı içlik
Bordür: 1. Kıyı süsü. 2. Kıyı taşı
Bornoz: Yunaklık
Botoks: 1. Ağı sağaltımı. 2. Kırışık gidericisi, sağaltsal ağı
Botülizm: Saklanca ağılanması
Brakiterapi: Işın yerleştirme
Bronş: Kol-dal
Bumerank: Fırlatdöne
C
Canavar: Yırtan
CEO5: YKB (yönetim kurulu başkanı; okunuşu: ye ke be)
Cinsel istismar: Eşeysel çıkar sağlama, eşeysel yararlanma
Cinsel perhiz: Eşeysel eylemsizlik
Cranberry: Bataklıkkızılcığı, kızılcıksı6
Cyborg: İşleç-kişi
Ç
Çift çubuk: Tarım araçları, tarımsal araçlar
Çiftlik: Tarımlık
D
Dakika: Güngencik
Daltonizm: Boyam görmezliği
Debriefing: Görev sonu soruşturması, dönüş soruşturması
Defne: Sıcakağacı
Dekatlon: Onlama
Dekatloncu: Onlamacı
Demo: Göstermelik
Dere: Çaycık
Dermatolog: Deri sağaltmanı
Dermatoloji: Deri sağaltmanlığı
Deryadil: Deniz-gönüllü
Destroyer: Yok-edici
Detoks: Ağısızlaştırma
Devasa: Ulumsu
Dezenformasyon: Gerçeği saptırma
Diferansiyel: 1. Dişli aygıt. 2. Ayrımsal
Diksiyon: Düzgün konuşma
Dinamik: Devindireç
Diplomasi: Dışgörevlilik
Diplomat: Dışgörevli
Diplomatik: Dışgörevsel
Disipline etmek: Sıkıdüzenlemek
Distopya: Yaman ülke
Diyafon: Bağırtaçlı sestaşır, yapı sestaşırı
Diyet: Suç akçası, suçluk
Döviz: Yad akça
Döviz bürosu: Yad akça işevi
Drone: Kişisiz uçak
Dünyevi: Yeryüzül
E
Edebiyat: Anlatımca7
Eksantrik: Dış-özekli, özek-dışı
Eksüda: Sızgı
Eksüdasyon: Sızma
Elbise: Boy giysisi
Elektroansefalografi: Başörgenakımyazım
Endoplazmik retikulum: Kansu-içi ağcık
Endodonti: İçdişçilik
Entelekya: Etkin ilke, varlık olgunluğu, varlık yetkinliği, gerçek
varlık
Enterdisipliner: Düzencelerarası
Enzim: Tepkiteç
Esnaf: Geçinici takımı, geçiniciler
Esperi: Delidoğan
Eşofman: Isınma giysisi, ısınmalık
Eye liner: Göz yazağı, gözyazar
Ezan: Ünleme
F
Factory farm: Üretimevi tarımlık
Fan: Çoksever
Fan kulübü: Çoksever üyeevi
Fanzin: Çoksever dergisi
Far: Gözkapağı boyası
Fare: Sıçancık
Faun: Keçi-kişi tanrı
Fetva: Kutbelge
Fikstür: Saptamalık
Filmografi: İzitlik, izityazı
Finalist: Soncu
Fit: Dinç
Fitness: Dinçlik
Fitness center: Dinçlik özeği
Fitoterapi: Bitki sağaltımı
Fitoterapist: Bitki sağaltımcısı
Fiyasko: Başarısızlık
Fondan: Eriyiveren
Form: Başvuruluk
Format: Biçit
Fosfor: Işıltıyayan
Fotokopi makinesi: Eşçeker
Fruitarianism: Yemişçillik
G
Galoş: Ayakkabı geçirmeliği
Garsoniyer: Özel ev
Gastrit: Karın yangısı
Gastroenterolog: Karın-bağırsak sağaltmanı, sindirim bozuklukları
uzmanı
Gastroloji: Yemeiçmebilim
Gastronom: Yemek uzmanı
Gastronomi: Yemek uzmanlığı
Gigabayt: Ulusekizli
Ginsenk: Kişiotu
Glide-on: Kayan
Glitch: Soruncuk
Glüten: 1. Yapıştıran. 2. Yapışkan
Gondol: Gezinti kayığı
Gondolcu: Gezinti kayıkçısı
Gübre: Verimlendirici
Gülbank: Tören yakarısı
H
Habitat: Yaşam alanı, yaşama ortamı
Hafız: Bellemen, belleyici, belleyik
Hal: Yerleşik satımlıkyeri
Hamamböceği: Sıcakböceği
Hamur: Yoğurga
Handy man: İşbilir
Harddisk: Durağan teker
Hareke: Kısa ünlü imi, yardımcı im
Harman: Ayırmaca
Haslet: Doğa özelliği
Hashtag: Konu imi
Heliport: Dikuçaklık
Hiperplazi: Aşırı gelişme
Hipi: Düzentanımaz
Hipoalerjenik: Duyarca-yapmayan
Hokkabaz: Şaşırtman
Holografi: Tümçizim
Holografik: Tümçizimsel
Hologram: Tümçizi
I
Image maker: 1. Görüntü yapıcısı. 2. İmgeyapar
Infomercial: Belgeselcik, bilgi-tanıtım
Iskaça: Direklik
İ
İham: Uzak-anlamlama
İmplant: Yerleştirme
İnhaler: Buğu-verici
İnsani: Kişil
İnverter: Evirici
İrredantist: Gerialmacı
İrredantizm: Gerialmacılık
İskender: Yaprak döner
İstihbarat: Savaalma
İstinaf mahkemesi: Ara-yargıevi
İtfaiyeci: Söndürmen
J
Jakuzi: Burgaçlık
Jammer: Yayımbozar
Jargon: 1. Özel dil. 2. Bozuk dil
Jelatin: Saydamca
Jet grout: Püskürtme sıva
Jimmy jib: Alıcı kaldıracı
Jiujitsu: Çıplak el savunması
K
Kabare: Eğlenceevi
Kâhya: Çokgörevli
Kaktüs: Dikenlibitki
Kaktüsgiller: Dikenlibitkigiller
Kalem: Dizelge birimi
Kaligraf: Güzelyazıcı
Kaligrafi: Güzelyazı
Kalsiyum: Katılaştırıcı
Kalyon: Kürekli-yelkenli
Kantin: Satanak
Kanton: Generkçik
Kaptan: 1. Başgemici. 2. Takım başı
Karamela: Eritme-yakma
Karamusal: Dolaştırmaz
Karaoke: Söylemece
Karar: Varım
Karate: Ayak-yumruk dövüşü
Kardiyolog: Yürek sağaltmanı, yürek sayrılıkları uzmanı, yürekçi
Kardiyoloji: Yürek sağaltmanlığı, yürek sayrılıkları uzmanlığı,
yürekçilik
Kartuş: Boyarlık
Kasa: Saklaç
Kasko: Taşıt koruncu
Kefir: Ekşitme
Kettle: Isıtıcı
Kıble: Kutyön
Kira: Tutka
Kiç: Dolmuş yazını, ucuz uz
KJ8: DÜ (damga üreteci; okunuşu: dü)
KJ operatörü: DÜ işletmeni
Klips: Tutturgaç
Klon: Eşlem
Klonlama: Eşlemleme
Kod: Anlataç
Kodlamak: Anlataçlamak
Kokpit: Uçman odacığı
Kombi: Isıtma aygıtı, ısıtmalık
Konfederasyon: 1. Generk(çik)ler birliği. 2. Üstörgüt
Konsomatris: Kazandırıcı
Kontırfile: Omurga yanı eti
Kordiplomatik: Dışgörevli topluluğu
Korsan: Deniz soyguncusu
Kortikoit: Kabuksal
Kortizon: Kabuk içsalgısı
Kredi: Eğitsel değer, öğrence değeri
Krema: Kaymaksı
Kreşendo: Güçlenerek
Kroket: Bulama
Kroşe: Bükük kol yumruğu
Krupiye: Oyun görevlisi, oyun yöneticisi
Kubbe: Örtmelik
Kukla: Oynataç, oynatmalık
Kumar: Kut oyunu
Kumarbaz: Kut oyuncusu
Kumarhane: Kut oyunu yeri
Kurabiye: Çörekçik
Kuvöz: Yaşatıcı
Küçümsemek: Ufamsamak
L
Laktoovovejetaryen: Sütiçeryumurtayeretyemez
Lego: Birleştirmece
Lighthouse: Işıkevi
Liman: Gemi sığınağı
Lonca: Uğraşı derneği
Losyon: Bakımlık
Lügatçe: Sözlükçük
Lüks: Akışıtaç
Lütein: Sarıözdek
M
Madalya: Göğüs belliği
Maden: Çıkarılga
Mahfil: Toplantılık
Makale: 1. Bilimyazı. 2. Düşün yazısı, açıklama yazısı
Mal: İyelik-altı
Manej: 1. At eğitimi. 2. At eğitimi alanı. 3. Binicilik gösterileri
Manken: 1. Giyici. 2. Giyeç. 3. Durucu
Makta: Kesmelik
Malware: Kötücül yazılım
Mani: Demece
Manüel: Elsel
Masiva: Tanrı dışı
Matla: Doğak
Mazot: Çökeltiyakıt
Medrese: Öğrenceyurdu
Meerkat: Sopakuyruk
Melek: Tinvarlık
Memorat: Olağanüstülük
Merhem: Ondurucu
Mesajlaşmak: İletileşmek
Metabolize etmek: Özüştürmek, yapım-yıkımlamak
Mevlit: Doğumluk
Mezra: Kışlacık
Mızıka: Ağız çalgısı
Midilli: Atçık
Mikrokok: Durak ufakyaşam
Mikrop: Ufakyaşam
Milk shake: Çalkalanmış süt, dondurmalı süt, süt çalkalaması
Misvak: Diş çubuğu
Mitralyöz: Taramalı
Mnemonics: Bellek güçlendirme
Mnemotekni: Bellek geliştirme
Mobbing: İşyerinde tedirginleştirme
Molotofkokteyli: Yangınçıkaran
Mouse pad: Yöneteç altlığı
Musammat: Bağlamlı
Muska: Büyülük
Müftü: Kutbelgeci
Mümeyyiz: Ayıran
Müsamere: 1. Okul eğlencesi, öğrenci gösterisi. 2. Gece başlangıcı
eğlencesi, gece başlangıcı toplantısı
Müteferrika: Giderciklik
Müteşekkir: Özdeğerleyen, özdeğerleme-verecekli
Müze: Eskievi
N
Naat: Övme
Nakiza: Çelişek, ters benzek
Namaz: Yakarım
Namaz kılmak: Yakarım yapmak, yakarımda bulunmak9
Nerd: Bilgisayar delisi
NGO10: YDÖ (yönetke-dışı örgüt; okunuşu: yedö)
Nikâh: Evlenme işlemi
Nilüfer: Suecesi
Ninja: Gizuzcu
No-stres: Gerginliksiz
Numara: Düzüm
Numaracı: Düzümcü
Nörolog: Sinir sağaltmanı, sinirci
Nöroloji: Sinir sağaltmanlığı, sinircilik
Nüfus: Kişi varlığı
O
Oje: Tırnaklık
Oksijen: Ekşityapan
Oneirizm: Düşümseme
Onore etmek: Özdeğerlendirmek
Onur: Özdeğer
Origami: Katlamaca
Orkinos: Denizirisi
Ortoklaz: Dilinen
Otomobil: Özgezer
Otosansür: Özsıkıdenetim
Overlok: 1. Kıyılama. 2. Kıyılayıcı
Overlokçu: Kıyılamacı
Oyun konsolu: Oyunluk
P
Padok: Dolaştırmalık, gezdirmelik
Paket: Sarılga
Pakimetri: Kalınlıkölçüm
Pakimetrik: Kalınlıkölçümsel
Panzer: Ürküteç
Parkinson: Sarsaklık
Parnasizm: Yırsal gerçekçilik
Parnasyen: Yırsal-gerçekçi
Parsa: Gösteri akçası, gösterilik
Pasaj: Kapalısatak
Pasif: İşlemez
Pasör: Geçirici
Pastil: Eritme
Pedagojik formasyon: Eğitbilimsel yetişim
Pentür: Boyalama
Peri: Düşkız
Personal training: Kişisel çalışma
Pisuar: İşemelik
Piyango bileti: Kazanmalık
Plaket: Özdeğerlik
Plankton: Sürüklenen
Plaster: Yaralık
Platonik aşk: Düşsevi
Poliklinik: Çoklu-bakımevi
Podcast: Besleme yayını
Podcasting: Besleme yayımı
Poltergeist: Yaramaz düşgörüntü
Post-production: Artyapım, yapım-sonrası
Pota (I): Ergiteç
Pota (II): Atmalık
Prehistorik: Geçmişçeöncesi
Prezervatif: Kamışlık
Proconsumer: Üretici-tüketici
Proctor: Sıkıdüzen görevlisi, sıkıdüzenci
Profesyonel: Uğraşıcı
Profiterol: Top tatlı
Propolis: Kovanlık
Prostat: Karakabukçuk
Protein: Oluşturucu
Psikasteni: Tin argınlığı
Psychedelic: Duygu-varsıllaştırıcı, tin-gösteren
Püriten: Katışıksızcı
Püritenlik: Katışıksızcılık
Q
Quiz: Sınavcık
R
Rakip: Yarışıcı
Reaktör: Tepkeç
Rekât: Kutbirim, yakarı bölümü
Rekonstrüksiyon: Geneyapım
Repertuvar tiyatrosu: Yapıtlık oyunevi
Reyting: İzlenirlik
Reality show: Gerçeklik gösterisi
Resmetmek: Bedizlemek
Resort: Dinlencelik
Retinal: Ağkatmansal
Rimel: Kirpik boyası, kirpiklik
Rodeo: Binicilik gösterisi, bin-göster
Roll: Ekmecik
Roll-on: Yuvarlamalı
Rosto: Dilimleme
Rot: Bağlantılık
S
Safari: 1. Toplu av. 2. Doğa gezintisi
Saki: İçki dağıtıcısı, içkisunar
Salon: Genoda
Savana: Geniş çayır, gençayır
Seans: 1. Dönem, işlem dönemi. 2. Kez
Seccade: Yakarımlık
Seferberlik: Tümgirişim
Seksizm: Eşeycilik
Self-discipline: Özsıkıdüzen
Self-sufficiency: Özyeterlik
Self-sufficient: Özyeter
Semai: İşitmece
Sense of humor: Gülmece duyusu
Sensör: Duyucu
Sera: Yeşilevi
Serum: Besinlik
Servis: Görev taşıtı
Set: Çekimyeri, çevirmelik
Sevap: 1. Kutödül. 2. Kutödüllük
Sexploitation: Eşeysömürü
Siroko: Yakaryel
Siroz: Bavur sayrılığı
Sirozlu: Bavur sayrısı, bavuru sayrılıklı
Siyer: Kutyaşamöyküsü
Skolastik: Okulcu
Skolastisizm: Okulculuk
Skavut: Hızlı bulgu gemisi
Snekbar: Atıştırıp-içmelik, atıştır-iç yeri, atıştırma içkiliği
Sonda: Sıvıakıtır
Sosyokültürel: Ekinsel-toplumsal
Sote: Ufaklama
Spread: Kazanç ayrımı
Spreadsheet: Sayım çizelgesi, çizelge yazılımı
Stand-up comedian: Ayaküstü güldürmen
Stand-up comedy: Ayaküstü güldürü
Start-up: İş-kuran, iş-kurmuş
Stor: Oluklu gergi
Stüdyo: Çekimlik
Sünnet: Kamış kesme
Sürfile: Kıyı dikişi
Sürmenaj: Ansal bitkinlik, başörgen bitkinliği
Süspansiyon: Aktarıcı
Sweatshop: Sömürü kuruluşu, sömürüevi
Ş
Şablon: 1. Çıkarmalık. 2. Uygulama örneği, uygulamalık
Şampuan: Saç yıkama sıvısı
Şarapnel: Saçılan
Şathiye: Takılmaca
Şarjör: Sürenek, sürgeç
Şehit: Kutölü
Şehitlik: Kutölülük
Şezlong: Uzanmalık
Şövale: Bedizci çatkısı
T
Taahhütname: Yüklenim belgesi, yüklenimlik
Takipçi: İzlemeci
Takva: Yazıktan sakınma
Takva sahibi: Yazıktan sakınan
Tantuni: Kavurmaca
Tarihçe: Geçmişçe özeti
Tarikat: Tanrı yolu
Tayt: Sıkı
Teaser: Gelecek-izlencelik
Tecrit11: Seslenmece
Tekil12: Biril
Tekke: Gizemcievi
Teknoloji: Uygulayımlık
Tekvando: Tekme dövüşü
Telefon etmek: Sestaşırlamak
Telesekreter: Yanıtlayıcı
Tellak: Yıkayıcı, yuyucu
Temiz: Aklanık
Temlik: Özelgeleme
Terim: Özel söz(cük)
Territorial: Bölgecil, yersever
Tertemiz: Apaklanık
Tester: Deneme ürünü, denemelik
Teşekkür: Özdeğerleme
Teşekkür etmek: Özdeğerlemek
Tezgâh: Elyeri, yapmalık
Think-tank: Başörgen takımı, düşünce kuruluşu
Thriller: Titretici, yürek-oynatıcı
Tik (I): Yinelenim
Tik (II): 1. Denetim imi. 2. Doğru imi
Tire: Çizgicik
Tomograf: Kesitçeker
Toner: Boyamlandırıcı
Topik: Yersel
Tramplen: Atlamalık
Transhümanizm: Ötekişicilik
Transistor: Aktarım direnci, titreşim genişleticisi
Tren: Dizi taşıt
Turba: Bitkiyakıt
Turbalık: Bitkiyakıtlık
Turgor: Şişme
Tuvalet: Özbakım
U
Ucube: Şaşırtıcı nen, şaşırtıcılık
UFO13: NSUN (neliği saptanmamış uçan nesne; okunuşu: nesun)
Ufologist: NSUN incelemecisi
Ufology: NSUN incelemesi
Usta: Uzer, uzkişi
Usturlap: Yükseltiölçer
Ü
Üre: Sidik atığı
Üremi: Sidik atığı sayrılığı
V
Vandalizm: 1. Güzelkırıcılık. 2. Kırdökçülük
Vasi: Tutsu14 yükümlüsü
Vekilharç: Konak alışverişçisi
VIP15: ÇÖK (çok önemli kişi; okunuşu: çök)
Video: İzlemelik
Vinç: Büyük kaldırıcı
Virüs: 1. Bulaştırıcı. 2. Bozucu
W
Web camera: Ağ alıcısı
Webinar: Ağ topluçalışımı
Webshop: Ağ satışlığı
Y
Yakamoz: Su ışıltısı
Yelpaze: Yelleç, yellengeç
Yeni: Eskisiz
Yepyeni: Epeskisiz
Z
Zanaat: Uziş
Zanaatçı: Uzişçi
2016 Önyazı
Seyhan
Ağ güncesi: dilseveretyemez.blogspot.com.tr
_____________________________________________________
1 Yad söz(cük)ler bölümündeki eğik yazılmış söz(cük)ler daha yerlileştirilmemiş ya da Türkçe bir bağlamda kullanılmayan İngilizce söz(cük)leri belirtir.
2 Os. kertenkele.
3 Os. yılansı.
4 Koçaç: Os. armut.
5 Central executive officer.
6 Ya da “turnayemişi” denebilir. Ancak, o benim türentim sayılmaz.
7 Örneğin “sözlü/yazılı anlatımca” ya da – konuşma bağlamında – “anlatımca yapmak” denebilir.
8 Karakter jeneratörü.
9 İlboy dilinde, demek ağızlarda “komaltmak” karşılığı var.
10 Nongovernmental organization.
11 Bir yazın sözcüğü olarak…
12 “Tek” sözcüğü Farsça-kökenlidir.
13 Unidentified flying object.
14 Os. vasiyet.
15 Very important person.